Altay SK
Altay Spor Kulübü, 16 Ocak 1914 yılında Türkiye’nin 3. büyük şehri olan İzmir’de Altay İdman Yurdu adıyla kurulmuştur. Türk spor yaşantısının ve spor tarihimizin en zengin hazinesi olan bu spor kulübünün tarihini, milli mücadeleye kattığı kıvılcımı gelin yakından inceleyelim.
Altay SK Tarihçesi
Futbol oynayanların çok ama çok eski zamanlarda ayıplandığını biliyor muydunuz? İkinci Meşrutiyet yani 1908’e kadar Türkiye’de spor yapmak hem padişahın baskısı, hem de muhafazakarların tutumu nedeniyle olanaksız gibiydi. Türkiye’de futbol ilk kez Rum, Ermeni, İngiliz ve İtalyanlar tarafından 1898 yılında oynandı. 1905 yılında ise Amerikan Koleji’nde eğitim gören Talat Erboy, orada okuyan iki arkadaşı Şerif Remzi Reyent ve Sabri Süleymanoviç’i de yanına alarak yabancı öğrencilerle birlikte futbol oynamaya başladı. Fakat oluşan baskı sonucu bu gençler okudukları Amerikan Kolejinden çıkartıldılar ve Talat Erboy eğitimini tamamlaması için İngiltere’ye ailesi tarafından gönderildi.
Tarihe Adlarını Yazdıran İlk Türk Futbolcular
Gene aynı tarihlerde Adnan Menderes’in eniştesi Nejat Evliyazade de futbol oynuyordu. Eğitim için yurt dışına giden Evliyazade, Belçika’da futbol oynayan ilk Türk futbolcusu olarak adını tarihe yazdırdı. 1908 yılından sonra futbol artık Türk okullarına da girdi. Sultani Mektebi’nde okuyan öğrenciler, Okul Müdürü Şükrü Saraçoğlu, Müdür Yardımcısı Baha Esat Tekant’ın daha sonra da Şark İdadisi’nde Necati Bey ile Vasıf Çınar’ın desteğiyle futbol gelişmeye başladı.15-16 yaşlarında olan Talat Erboy, Nejat Evliyazade, Sabri Süleymanoviç, Kemal Tahsin Soydam, Hasan Tahsin Soydam, Şimendiferci lakabıyla anılan Rıfat İyison, Mazlum Bey ve Hüsnü Bey ile Çakır Kemal Bey de futbolcu olarak spor tarihine isimlerini yazdırdılar.Türkiye’de ilk futbol tüzüğünü İngilizce den tercüme edenler Türkiye Şeker Fabrikaları Genel Müdürlüğü’nü yapan Baha Esat Tekant, Talat Erboy ve Nejat Evliyazade oldular. İşte tüm bunlar yaşanırken, 1913 yılı sonunda İzmir’e gelen Celal Bayar, spor yapan Altaylı gençleri İttihat ve Terakki Cemiyeti’ne kattı ve 16 Ocak 1914 yılında Altay fiilen kuruldu. Celal Bayar, o dönem Şark İdadisi’nde faaliyet gösteren Altay’ın kuruluşu için para yardımında da bulunarak Altay’ın güçlenmesini sağladı.
Altay SK Resmi İnternet Sitesi için Tıkla
Altay SK Kurucuları
Kulübün kurucuları; Mustafa Necati Bey, Vasıf Çınar Bey, Şükrü Saraçoğlu Bey, Baha Esat Tekand Bey, Talat Erboy Bey, Esat Çınar Bey, Nejat Evliyazade Bey, Hüsnü Uğural Bey, Muharrir Rauf Nezih Bey, Şimendiferci Rıfat İyison Bey, Dr.Kemal Tahsin Soydam Bey, Enver Esat tekand Bey, Tayyareci Mazlum bey, Kemal Çakırel Bey, Nuri Sıtkı Erboy Bey, Dr.Fikret Tahsin Soydam Bey, Mazlum Öksüz Bey, Tüccar Süreyya Bey, Çiftçi Necati Bey, Fethi Özalp Bey, Sıhhıyeci Kemal İstanbullu Bey ve Halil Zeki Osman Bey’dir.
Altay Spor Kulubünün önemi sadece spor öncülüğü yapması değildir. Aynı zamanda ikinci Meşrutiyet’ten sonra hürriyet kıvılcımı Altay’da atılmıştır. Siyah-beyazlı gençler, Rum, Ermeni ve diğer azınlıkların politik, ekonomik, sportif baskılarına karşı ilk bayrağı açtılar. Böylelikle Türk gençliğini, “Gavur İzmir” adını çıkaran Rum ve Ermeni toplumlarıyla, İzmir’deki Rum metropoliti Hiristosmos ve avanesine karşı uyandırdılar. Milliyetçilik bilinçlenmesine önayak olan Necati Bey ile Vasıf Çınar Bey, İttihat ve Terakki Cemiyeti’nde Celal Bayar ile kol kola omuz omuza mücadele ettiler.
“Büyük ALTAY” sözü, yalnız spor sahalarındaki başarıdan dolayı değil, hürriyet kıvılcımını ateşleyen , milliyetçilik ruhunu yaşatan, milliyetçilik bilincini yerleştiren, milli mücadelede canını ortaya koyan, Kurtuluş Savaşı’nda destanlar yaratan, Cumhuriyet döneminde hizmetten hizmete koşan, Atatürk Devrimleri’ni koruyan, yaşatan evlatlarının eserinden dolayı söylendi.
Şimdi Altay Spor Klubünün İzmir’de, Türkiye’de ve Avrupa’da göstermiş olduğu başarıları paylaşacağız.
İzmir’de Altay: Tarihçesini de baktığınız zaman aslında Altay SK İzmir için ne kadar önemli olduğunu anlayacaksınız. Futbol Liginde her ne kadar Göztepe, Karşıyaka gibi güçlü rakipleri olsa da 14 şampiyonlukla İzmir futbolunun en büyüğü olmuştur.
İzmir Futbol Ligi’nde 1923-24, 1924-25, 1927-28, 1928-29, 1930-31, 1933-34, 1936-37, 1940-41, 1945-46, 1947-48, 1950-51, 1953-54 yıllarında 12 şampiyonluk alan Altay, İzmir futbolunda profesyonelliğe geçildikten sonra da 1956-57 ve 1957-58 sezonlarında şampiyonluklarını sürdürmüştür. İzmir Ligi’nin 1937-38 sezonunun şampiyonu Üçok takımı Millî Küme’de İstanbul takımlarına karşı daha başarılı olunabilmesini teminen birleştirilen Altay, Altınordu ve Bucaspor kulüplerinden oluşmuştur.
Türkiye’de Altay: Türkiye Kupası’nda 7 kez final oynayıp 2 kez kazanan Altay Spor Kulübü aynı zamanda bu kupayı Anadolu’ya taşıyan ilk takımdır. 1963-64 sezonunda oynanan Türkiye Kupası final maçının ilk ayağında Galatasaray ile 0-0 berabere kalan Altay, ikinci maçın tarihinin Futbol Federasyonu tarafından değiştirilmesine tepki göstererek rövanş maçına çıkmamış ve Galatasaray’a hükmen mağlup olmuştur. 1966-67 yılında ikinci kez finale yükselen takım ezeli rakiplerinden Göztepe ile 2-2 berabere kalmasına rağmen, dönemin uygulaması nedeniyle kura ile ilk şampiyonluğunu kazanmıştır. Bir sonraki sezon da finale yükselen Altay rövanşta Fenerbahçe’yi 1-0 yenmesine karşın, ilk maçı 2-0 kaybettiği için ikinci olmuştur. 1971-72 sezonunda finalde Eskişehirspor’a kaybeden Altay, 1978-79 sezonunda bir kez daha Fenerbahçe’yle karşı karşıya gelip ilk maçı 2-1 kazandıysa da, rövanşı 2-0 kaybederek yine ikincilikte kalmıştır. Bir sezon sonra Galatasaray’ı 1-0 ve 1-1 ile geçerek hem tarihinde ikinci kez Türkiye Kupası şampiyonu olmuş, hem de 1964 sezonundan kalma hesabı da kapatmıştır. 1985-86 sezonunda 7. kez final oynayan siyah beyazlılar Bursaspor’a 2-0 yenilmişlerdir.
Altay, Türkiye Kupası’nın en başarılı 5. takımı olma unvanını korumaktadır.
Avrupa’da Altay: UEFA Kupası’nda ilk kez mücadele eden Türk takımı Altay’dır. Aynı zamanda Kupa Galipleri Kupası’na katılan ilk Anadolu kulübü yine Altay Spor Kulübü’dür. UEFA Kupası ve Kupa Galipleri Kupası’nda 3’er kez, Balkan Kupası’nda 2 kez ve Inter-Toto Kupası’nda 1 kez olmak üzere, 9 sezon Türkiye’yi Avrupa’da temsil etmiştir. 1918 yılında Altay, İtalyan kulübü Garibaldi’ye karşı yaptığı karşılaşmayı 10 – 0 gibi bir skorla kazanınca buna çok sinirlenen İtalyan General Konsolosluğu, Garibaldi Futbol Kulübü’nün faaliyetine son verir.
- Türkiye Futbol Şampiyonası : İkinci:1934, 1951
- Türkiye Kupası Şampiyon (2):1966-67, 1979-80
- İzmir Futbol Ligi Şampiyon (14): 1924, 1924-25, 1927-28, 1928-29, 1931, 1934, 1936-37, 1940-41, 1945-46, 1947-48, 1950-51, 1953-54, 1956-57, 1957-58
Altay SK A Takımı
Kaynak: Wikipedia
Bir insan neden Altay taraftarı olur? Tıkla ve cevabını kendin göre.
Altay Spor Kulübü resmi twitter adresi: